Tjerk Bogtstra (1966) was de meest succesvolle teamcaptain van het Nederlandse Daviscupteam. In 2001 kwam hij met het team tot de halve finale. Samen met Paul Haarhuis is hij twee keer Nederlands dubbelkampioen geweest (in 1989 en 1990). Hij was de coach van onder meer Jan Siemerink, Martin Verkerk en Raemon Sluiter. Nu is Tjerk Bogtstra ondernemer. Sinds 2011 runt hij een Tennisacademy voor talentvolle tennissers in Doorn.

Intenza interviewde hem en vroeg hem naar topsporttips voor het bedrijfsleven.

Welke tips heb jij voor managers/leiders die een team aansturen?

Maak vooraf concrete afspraken over de doelstellingen die je wil bereiken. Beperk het aantal doelstellingen en houd ze klein (te overzien en haalbaar). Spreek mensen hierop aan.
Zorg dat mensen exact weten wat hun (juiste) taken, verantwoordelijkheden en vooral concrete acties zijn. Blijf dit monitoren en leg de data hiervoor vooraf vast. Koppel dit met hoge frequentie terug. Directe feedback op je performance helpt om het iedere dag beter te doen.
Bereid mensen er op voor dat kritiek en feedback onderdeel is van de aanpak om het eindresultaat te bereiken. Kritiek/feedback heeft een positief effect als het toekomstgericht is en gericht is om te verbeteren en te helpen. Focus dus niet op hoe het niet moet, maar geef concreet aan hoe het wel moet.
Moraal: communiceer alles vooraf, laat het geen verassing zijn.

Wat is volgens jou het geheim van de coach ‘Louis van Gaal’?

Zijn kracht is de voorbereiding. Hij heeft over alles goed nagedacht, ook over de kleinste details. En vooral over de kwaliteiten en persoonlijkheden van de spelers. Vervolgens heeft hij gekeken naar: passen de individuele kwaliteiten en persoonlijkheden in het totale teamprincipe, passen deze 23 mensen bij elkaar?

In de voorbereiding heeft hij Wesley Sneijder op scherp gezet en extreem fit gekregen voor dit WK en ook Tim Krul klaargestoomd voor een mogelijke penaltyreeks. Dit is overigens samen met Frans Hoek voorbereid die hij de volledige vrijheid heeft gegeven om deze strategie vorm te geven. Dirk Kuyt bijvoorbeeld heeft weken op rechtsachter en linksachter getraind. Weken voor het WK maakten 17 miljoen ‘bondscoaches’ zich al zorgen om deze positie. Ten onrechte, bleek.
Van Gaal verzamelt ook mensen om zich heen die hij vrijheid en vertrouwen geeft. Dit zorgt voor onderlinge verbinding, commitment en acceptatie. Louis van Gaal is een toptrainer en coach, een strateeg.

Wat kan het bedrijfsleven leren van topsporters/teams?

Wat ik mis in het bedrijfsleven is de ‘wil en spirit om iets te bereiken’ binnen de eigen mogelijkheden. Doe je echt alles voor het resultaat en de weg hier naar toe? Oftewel, is er sprake van volledige overgave? We geven te snel op bij tegenslag. Ga juist door bij tegenslag, jezelf overwinnen. Dat zijn de momenten dat je sterker wordt!

Juist waar organisaties vooral veel meer effect uit kunnen halen is niet alleen bezig zijn met het eindresultaat, maar ook de weg hier naar toe, de stappen. Ik hoor veel mensen uit het bedrijfsleven zeggen: “Ik zou alleen maar topsporters in mijn team willen hebben; ze zetten een stap sneller en komen na tegenslag sterker terug.” Mooi voorbeeld is Rafael Nadal, veel geblesseerd door de jaren heen en hij komt sterker terug met veel titels en een nog betere fysieke en mentale gesteldheid. “Topsport is gaan voor een doel, de wil om echt iets te bereiken. Maar op de weg hier naar toe moet je dingen opzij zetten. In menig bedrijfsplan vind je het doel wel omschreven, maar de weg er naar toe is vaak veel minder concreet, terwijl juist dit de acties zijn die je slagingskans bepalen.

Plezier hebben met een hoofdletter P is daarbij belangrijk. Het is voor een bedrijf goed om successen of doelstellingen die worden gehaald te vieren. Een positieve instelling is belangrijk en wat nog belangrijker is, is dat je een reëel zelfbeeld hebt. Er zijn spelers die eenmaal een goede wedstrijd hebben gespeeld en dat als norm gaan zien: ‘zie je wel, zo goed ben ik’. Een positieve instelling is een voorwaarde om succes te hebben.”

Links:
Sneijder topfit dankzij privétrainingen K1-vechter
Louis van Gaal. Wat managers van zijn methode kunnen leren
Edberg maakt seizoen af als coach Federer
Bondscoach Louis van Gaal trots op wissel Tim Krul