Werkgeluk als buffer tegen stress

Werkgeluk, we werken het grootste deel van ons leven dus daar kun je maar beter plezier in hebben. Het mooiste is als je veel plezier hebt in je werk en je ervaart dat je iets wezenlijk toe te voegen hebt. In onze huidige cultuur is werk zoveel meer geworden dan een inkomensbron. We zijn steeds meer op zoek naar meer werkgeluk, voldoening, perspectief en plezier. Zeker de jongere generatie.

Wat is werkgeluk?

In de definitie van werkgeluk zijn er eigenlijk drie hoofdbestanddelen:

1. Hoeveel plezier ervaar je,
2. in hoeverre ben je in staat je eigen kwaliteiten te benutten
3. en ervaar je jouw werk als voldoende zinvol?

Werken: een zware plicht of een activiteit die kleur en betekenis geeft?

Werken is van een zware plicht uitgegroeid tot een activiteit die kleur en betekenis geeft aan het leven volgens professor Ruut Veenhoven van de Erasmus Universiteit.

En toch neemt het aantal psychische problemen stelselmatig toe de laatste jaren. WHO schat dat tegen 2020 burn-out en  depressie de meest voorkomende ziekte in de westerse landen wordt, nog boven hartfalen. 2 op de 3 werknemers ervaart stress en 1 op de 4 ondervindt daar in die mate fysieke en psychische klachten van dat hun productiviteit afneemt. Wanneer iemand uitvalt door burn-out, zal hij of zij gemiddeld een half jaar thuis blijven. TNO heeft onderzocht dat dit de maatschappij zo’n 5 miljard kost, waarvan alleen al ruim 2 miljard aan loonkosten.

Terwijl onderzoek bevestigt dat werknemers die gelukkig zijn in hun werk:

• 31% productiever zijn
• bijdragen aan een grotere klanttevredenheid
• en 37% meer winst bezorgen
• minder bedrijfsongevallen veroorzaken
• minder snel ziek worden

Bovendien zijn medewerkers die werkgeluk ervaren innovatiever en meer bevlogen dan minder gelukkige collega’s.

Tijd voor stress management en om werkgeluk op de agenda te zetten! Een even simpele als uitdagende taak: het beste in mensen naar boven halen.

Factoren die stress op het werk veroorzaken

De cijfers liegen er niet om! Die, als we ze goed bekijken, wijzen in de richting van ons brein: stress, burn-out, mentale problemen. Het zit veelal letterlijk tussen onze oren. Daarnaast is er een groot aantal factoren op het werk die zorgen voor stress. Door deze bij de kop te pakken kun je als organisatie een grote stap maken richting werkgeluk en gelukkige medewerkers.

1. Taakeisen

Tijdsdruk, onduidelijke taakomschrijvingen, te veel verantwoordelijkheden, te hoge werkbelasting, taakeisen die niet echt passen bij onze vaardigheden en talenten.

2. Beloning

Werk dat gevoel van voldoening, zingeving en beloning geeft, zorgt voor plezier in ’t  werk. Als we veel van onszelf geven zonder dat er voldoende voor terugkomt, kan dat werk gerelateerde stress veroorzaken. Stress treedt namelijk op als we een persoonlijke disbalans ervaren tussen de energie die we in ons werk stoppen en de beloning die daar tegenover staat.

3. Rol van de leidinggevende

Gebrek aan steun en/of begrip van de directe leidinggevende is funest. Een goede leidinggevende schept gezonde druk door uitdagende maar redelijke eisen te stellen. Bijvoorbeeld in de vorm van (haalbare) deadlines. Een leidinggevende kan echter ook doorschieten in de eisen die gesteld worden wat kan resulteren in negatieve stress.

4. Steun van anderen

Gebrek aan ondersteuning van en door collega’s (maar ook leidinggevenden) heeft veel invloed op de werksfeer, wat voor stress kan zorgen. Een ondersteunende omgeving wordt gekenmerkt door leidinggevenden die duidelijke informatie verschaffen, en collega’s die bereid zijn een helpende hand toe te steken. Een omgeving waarin een positief samenwerkingsklimaat heerst leidt tot betere prestaties en grotere betrokkenheid.

5. Generatieverschillen

Jonge high potentials van generatie Y en Z  staan anders in het leven/ kijken anders tegen hun werk aan dan de generaties voor hen. Ze verwachten relatief kort ergens te werken en in die korte tijd zichzelf te kunnen ontwikkelen en plezier te hebben in wat zij doen. Voor hen is de vraag of ze gelukkig worden van hun werk volstrekt normaal. Dit geeft een clash met de oude garde binnen de organisatie die nog via ‘oude principes’ werkt en veel vaker accepteert dat je werk doet dat je niet (altijd) leuk vindt.

De relatie tussen Stress en prestatie 

De onderzoekers Yerkes-Dodson hebben aangetoond dat de hoeveelheid stress die je ervaart een optelsom is van je motivatie om het te doen (prestatiedrang, opwinding en de taakmoeilijkheid  Prestatie  S=M+T.   

Kort samengevat: Omdat een moeilijke taak van zichzelf al stress geeft, moet je bij zo’n taak eigenlijk niet té gemotiveerd zijn om het goed te willen doen. Die dubbele stress is namelijk teveel van het goede…Bij een taak die van zichzelf weinig opwindend is, of vervelend, helpt een hoge motivatie je juist wel vooruit. Het gaat er dus om je motivatie en de taakmoeilijkheid met elkaar in balans te brengen. Op het optimale niveau presteer je maximaal.

5 praktische tips voor werkgeluk

Als je met jouw organisatie aan de slag wil met stress management en gelukkig werken, hier een  5-tal praktische tips als eerste stap om mee te beginnen

1. Zorg als leider voor concrete outputafspraken met uitdagende maar redelijke eisen door focus aan te brengen en zie ze bewegen door coaching op de werkvloer
2. Voer ambitiegesprekken voor inzicht in aanleg en drijfveren, koppel talenten aan bepaalde taken en maak in lijn daarmee bewegingsfrasen met de medewerker
3. Help uw team naar positieve emoties en productief gedrag door training en coaching in productief denken en zorg zo voor de juiste neurotransmitters -chemische stofjes zoals hormonen- die boodschappen aan de hersenen doorgeven
4. Faciliteer een ondersteunende omgeving door samenwerkingsopdrachten, laat medewerkers elkaar coachen en feedforward geven
5. Bouw spanningsreductie in door fun op het werk. Bijvoorbeeld door het delen van successen, medewerker van de maand, feedback kaartjes, afleiding zoals beweging, muziek, meditatie etc.

Ik wens je veel plezier en werkgeluk!